1. Konrad Andrzejowski
Na cmentarzu, od bramy wejściowej przy parkingu, zaraz po lewej stronie, pod dużą lipą, w otoczeniu nowych nagrobków, wyróżnia się stary murowany grobowiec nakryty dwuspadowym dachem, z kamiennym krzyżem.
Obecnie z trudem można odczytać fragmenty napisu na tablicy umieszczonej na ścianie grobowca:
KONRAD ANDRZEJOWSKI / ... GŁÓWNEJ WARSZAWSKIEJ SZKOŁY / ... 1841 ...
Konrad Andrzejowski, syn znanego kieleckiego lekarza walczył jako żołnierz w oddziale Czachowskiego, następnie sformował własny oddział kawalerii. Tadeusz Rybkowski, który był bratem ciotecznym Konrada, a w okresie powstania mieszkał w Kielcach i uczęszczał do gimnazjum, tak opowiada o udziale Konrada Andrzejowskiego w powstaniu ([w:] Pamiętniku Koła Kielczan):
... Konrad, jako marymontczyk (uczeń instytutu wyższego rolniczego) z wybuchem powstania poszedł w szeregi powstańcze za zezwoleniem ojca; odebrał swój własny kapitalik przez babkę Wysocką (wdową po jenerale z 32 roku) zapisany, składający się z kilkunastu tysięcy rubli i za ten kapitał uformował sobie dobrze uzbrojony oddział - stu kilkudziesięciu kawalerzystów, z którymi się oddał pod dowództwo Czachowskiego. Grasując głównie w bardzo bliskich okolicach Kielc, niepokoił w straszny sposób Moskali, którzy nie mogli dać rady bardzo ruchliwemu i specjalnie w partyzantce wyćwiczonemu oddziałowi. Tak jenerał Czengiery, jak w ogóle całe miasto wiedziało, że syn wuja, Konrad, był prawie głównym dowódcą oddziału, wszelkie interpelacje rządowe, w tym celu do wuja skierowane, odparte były zawsze z godnością i powagą. ...
Przy przeglądzie otrzymanego transportu broni zranił się śmiertelnie w twarz i dnia 28.XI.1863 r. zmarł w Oblęgorku. Zdarzenie to relacjonował podwładny kawalerzysta:
... Przedwczoraj nasz pan komendant otrzymał kilka fur z prowiantem do obozu - w jednej z tych znajdowało się kilkadziesiąt sztuk najrozmaitszej broni - pistoletów, dubeltówek, rewolwerów, naboi i kilka woreczków prochu ...
... [Konrad] wziąwszy do ręki b. piękną dubeltówkę, oglądał ją na wszystkie strony, odwiódłszy kurek, spuścił go i w tej chwili nastąpił straszny strzał, który rozerwał część lufy od strony kurka, a brandkę, na którą zakłada się piston, oderwał przy rozsadzeniu i wpakował ją komendantowi przez oko do mózgu, tak, że w półtorej godziny potem umarł na naszych rękach. ...
W Księdze Zgonów parafii Chełmce ks. Antoni Lech zapisał: ... w Oblęgorku umarł Konrad Andrzejewski lat dwadzieścia dwa mający powstaniec syn Antoniego i Aleksandry z Wysockich Małżonków Andrzejewskich pozostawił po sobie Rodziców w Kielcach ... [akt nr 61/1863].
I pomimo tego, że ... Wuj Andrzejowski, jako doktór guberjalny miał wielkie znaczenie urzędowe u władzy, był częstym gościem u gubernatora, to w obawie przed demonstracjami władze rosyjskie nie wyraziły zgody na pogrzeb w Kielcach.
Doktór Antoni Andrzejowski otrzymał od Czengierego pozwolenie na pochowanie Konrada na miejscu, w Chełmcach - i zapewnienie, że nikt z wojska rosyjskiego na pogrzebie nie będzie. Stąd w pogrzebie uczestniczył oddział Konrada - sto kilkadziesiąt koni kawalerii, która dwójkami zajechała na plebanię.
Mogiła powstańca Konrada Andrzejowskiego była prezentowana w opracowaniu Pomniki bojowników H. Mościckiego z roku 1929.
Na Cmentarzu Starym w Kielcach, gdzie pochowana jest rodzina Andrzejowskich, znajduje się symboliczny grób Konrada.
Fragmenty napisu są widoczne tylko przy powiększeniu zdjęcia.
Obok fotografia mogiły z ok. 1925 r.
góra strony
ostatnia aktualizacja:
22-07-2014 , 10:19
